Sarıcapaşa, Talatpaşa Cad. No:134 Merkez/Edirne
Omurga boyundan bele kadar uzanan bir bütündür. Omurga, omur adı verilen küçük kemik adacıklarından oluşur. Omurlar birbiri üzerine otururken aralarında faset adı verilen eklemleri oluşturur. Omurgayı dinamik olarak tutan, bağ ve kıkırdak dokularıyla ile birleşen bu eklemlerde zaman içerisinde yaşlılık ve kireçlenmeye bağlı olarak bozulmalar görülür. Omuriliğin ve sinirlerin içinden geçtiği kanallar daralıp sıkışarak bir takım nörolojik problemlere, ağrılara, uyuşmalara neden olur. Omuriliğin, kanalında rahat edememesi kanal darlığı olarak adlandırılır. Bu darlık bel bölgesindeyse belde dar kanal, boyun bölgesindeyse boyunda dar kanal ismini alır.
Omurilik ve sinirlerin içinden geçtiği kanalın, faset denilen eklemlerin kireçlenmesi ve kalınlaşmasıyla disk adı verilen kıkırdağın kireçlenerek omuriliği daraltması ile oluşan belde dar kanal hastalığı, 50'li yaşlarda başlayan daha çok 65 yaş ve üstü kişilerde karşılaşılan ciddi bir omurilik hastalığıdır. İleri yaş grubu hastalığı olarak bilenen belde dar kanal hastalığı nadiren orta yaş grubunda da görülebilir. Hastalık bazen kemik yapısı ile ilgili bozukluk ya da ailesel yatkınlığın söz konusu olduğu durumlarda genç yaş grubunda da görülebilir. Belde kanal darlığı her zaman belirti vermeyebilir. En sık karşılaşılan belirtiler arasında yol yürüme mesafesinde kısalma yer alır. Hastaların yol yürüdükleri zaman ciddi ağrıları olur. Bu bel ağrısı ve bacak ağrısı ile kendini belli eder. Bunun yanında bazen bel ve bacaklarda karıncalanmalarla birlikte uyuşmalar görülebilir. Bazen de hastalar otururken, sırt üstü yatarken ve ayakta dururken zorluk çekebilir. Hastalık daha ileri boyutlarda ise kaslarda zayıflık, idrar kaçırma ve erkeklerde iktidarsızlık sorunlarına da yol açabilir.
Belde dar kanal teşhisinde öncelikle hastanın hikayesi dinlenir. Ardından hastanın omurilik kanalını ve sinir sistemini net gösteren Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG) yani emar görüntüsüne ihtiyaç duyulur. MRG görüntüleme sayesinde detaylı olarak omurilik kanalındaki darlık ve omuriliğin sıkışma durumuna dair bilgiler edinilebilir. Bilgisayarlı Tomografi de MRG yöntemi gibi kanal darlığı, omurilik kanalına baskı yapan sinir köklerinin varlığı ve hastalığın ilerleme durumu ile ilgili bilgiler sağlayabilir.
Belde dar kanal tedavisinde hastalığın derecesi çok önemlidir. Başlangıçta hastalığın asıl oluşunu engellemek için koruyucu tedbirler alınabilir. Bunlar karın ve sırt kaslarını güçlendirme egzersizleri olabilir. Hastalık henüz çok ileri boyutta değilse fizik tedavi yöntemi ile hastaların ağrıları azaltılabilir. Belde dar kanal şikayeti olan kişilerde cerrahi olmayan tedaviler kanaldaki daralmayı düzeltmez, ancak ameliyata gerek kalmadan ağrılar uzun süreli kontrol altına alınabilir. Hastalık ileri boyuta ulaştıysa ve şikayetler hayat konforunu kısıtlıyorsa ameliyat gerekir.
Ameliyatsız tedavi yöntemleri ile başarı sağlanamıyorsa, hastada ilerleyen his ve kuvvet kaybı ortaya çıkıyorsa ve daralma ciddi seviyedeyse cerrahi tedavi uygulanır. Belde dar kanal hastalığında en etkin ve en hızlı sonuç alınan tedavi yöntemi ameliyattır. Hastalığın seviyesine göre ameliyat planlanır. Dar kanal ameliyatında arkadan omuriliğe basıp onu sıkıştıran kemik yapılar çıkartılır. Yanlarda sinir köklerine basan ve yan olukları daraltan kemik uzantılar tıraşlanır. Tek seviyeli darlıklarda; geçirilmiş kırık, bel kayması ve önceden ameliyat gibi nedenler yoksa platin vida, çubuk kullanımı gerekmez. Eğer hastada birden fazla seviyede darlık açılması gerekiyorsa, ameliyat sırasında vida yardımı ile omurgaların birbirlerine tespiti gerekli görülebilir. Belde dar kanal ameliyatında cerrahın tercihine ve hastalığın durumuna göre füzyon (omurga implantı kullanılması) yapılabilir.
Belde dar kanal ameliyatı uzman ve deneyimli bir kadro ile tekniğine uygun yapıldığında güvenli ve başarılı bir ameliyattır. Ancak her ameliyatın riski olduğu gibi belde dar kanal ameliyatının da çok nadir de olsa riskleri vardır.
Bunlar;
Belde dar kanal tedavisinde uygulanan mikrocerrahi yöntemlerle, hastanın anatomik yapısına minimal hasar verildiği için hastaların ameliyat sonrası iyileşme süresi çok daha kısa olacaktır. Ameliyat sonrası hastalar ertesi gün ayağa kalkar ve desteksiz yürüyebilir. Bakıma ihtiyaç duymadan fiziksel aktivitelerini yerine getirebilirler. Platin ya da vida kullanılan ameliyatlarda, kemik kaynaması oluşana kadar hastaların korse kullanması tavsiye edilir. Ortalama 6 haftalık süre içerisinde hastaların yere eğilme, ağırlık taşıma gibi beli zorlayacak hareketlerden kaçınılması önerilir.
Genetik olarak kanal darlığı olan kişilerde bu hastalıktan korunmak için alınacak çok fazla önlem yoktur. Genetik alt yapılar haricinde bu hastalıktan korunmak için vücuda binen yükü azaltmak hastaya fayda sağlayabilir. Su içerisinde bacak egzersizleri yapılabilir. Omurgaya zarar verecek hareketlerden kaçınma gibi önlemler alınabilir.
